🔹 آسانسور پانوراما (Panoramic Elevator):

آسانسور پانوراما یا آسانسور شیشه‌ای نوعی آسانسور مدرن و شفاف است که بدنه آن از شیشه نشکن (لمینت یا سکوریت) ساخته شده و به گونه‌ای طراحی شده است که دید بصری وسیع و باز به بیرون داشته باشد.

این آسانسورها معمولاً در مراکز تجاری، هتل‌ها، فرودگاه‌ها، مجتمع‌های تفریحی، برج‌های لوکس و مکان‌های عمومی پررفت‌وآمد نصب می‌شوند تا علاوه بر جابه‌جایی، تجربه دیداری و زیبایی‌شناختی نیز فراهم کنند.

✅ ویژگی‌های اصلی آسانسور پانورامیک:

کابین دارای دیوارها و گاهی سقف شیشه‌ای شفاف

معمولاً دارای طراحی ظاهری لوکس و زیبا

نصب در فضاهای باز، لابی‌ها، حیاط مرکزی یا نمای بیرونی ساختمان

سیستم حرکتی اغلب از نوع کششی یا هیدرولیک

✅ مزایا:

جذابیت بصری بالا و ارتقای جلوه معماری

دید پانورامیک (360 درجه) در هنگام حرکت

مناسب برای مکان‌های توریستی و لوکس

امکان نورگیری طبیعی و روشنایی بهتر داخل کابین

❌ معایب:

هزینه ساخت و نصب بالاتر به دلیل استفاده از شیشه‌های مقاوم و طراحی خاص

نیاز به نگهداری و نظافت مداوم (به دلیل اثرگذاری لکه یا گردوغبار روی شیشه)

کمتر مناسب برای حمل بار یا کاربردهای صنعتی

ممکن است برای افرادی با ترس از ارتفاع ناخوشایند باشد

✅ اجزای خاص در آسانسور پانوراما:

شیشه‌های سکوریت یا لمینت ایمن

درب‌های تمام‌نما یا نیمه‌نما

نورپردازی داخلی تزئینی

سقف شیشه‌ای یا فلزی لوکس

کف ضد لغزش یا شیشه‌ای (در برخی مدل‌ها)

🔹 آسانسور کششی:

آسانسور کششی (Traction Elevator) نوعی آسانسور است که با استفاده از سیم‌بکسل و قرقره (فلکه کشش) حرکت می‌کند. در این سیستم، کابین آسانسور با نیروی اصطکاک بین سیم‌بکسل‌ها و فلکه موتور بالا و پایین می‌رود. این نوع آسانسور متداول‌ترین و پرکاربردترین نوع در ساختمان‌های بلندمرتبه و متوسط است.

✅ اجزای اصلی آسانسور کششی:

1. کابین آسانسور: محل قرار گرفتن مسافر یا بار

2. وزنه تعادل: برای کاهش فشار روی موتور و مصرف انرژی

3. سیم‌بکسل: کابل‌های فولادی مقاوم برای اتصال بین کابین و وزنه

4. فلکه کشش (قرقره): متصل به موتور و عامل حرکت سیم‌بکسل

5. موتور الکتریکی: تأمین‌کننده نیروی لازم برای حرکت

6. تابلو فرمان: برای کنترل حرکت و ایمنی آسانسور

7. ریل‌ها: برای هدایت و ثبات کابین و وزنه در چاه آسانسور

✅ نحوه عملکرد:

موتور، فلکه کشش را می‌چرخاند.

با چرخش فلکه، سیم‌بکسل‌ها حرکت می‌کنند.

یک طرف سیم‌بکسل به کابین آسانسور و طرف دیگر به وزنه تعادل متصل است.

با بالا رفتن یکی، دیگری پایین می‌آید، مشابه عملکرد نوسان‌گرها.

✅ انواع آسانسور کششی:

1. با موتورخانه (MR - Machine Room)

موتور در اتاقی در بالای چاه آسانسور نصب می‌شود.

2. بدون موتورخانه (MRL - Machine Room Less)

موتور در داخل چاه نصب می‌شود. فضای کمتری نیاز دارد.

✅ مزایا:

مناسب ساختمان‌های بلند

سرعت بالا

مصرف انرژی کمتر به دلیل وجود وزنه تعادل

ماندگاری و عملکرد بالا

❌ معایب:

نیاز به چاه آسانسور استاندارد

معمولاً هزینه نصب و نگهداری بیشتر نسبت به هیدرولیک

لرزش یا صدا در مدل‌های قدیمی یا غیر استاندارد

🔹 آسانسور هیدرولیک:

آسانسور هیدرولیک نوعی آسانسور است که با استفاده از فشار روغن هیدرولیک در داخل یک سیلندر، باعث حرکت عمودی کابین می‌شود. این نوع آسانسور نیاز به سیم‌بکسل و وزنه تعادل ندارد و حرکت آن با نیروی سیال (معمولاً روغن مخصوص هیدرولیک) تأمین می‌شود.

---✅ اجزای اصلی آسانسور هیدرولیک:

1. جک هیدرولیک: سیلندر و پیستون فلزی که با فشار روغن حرکت می‌کند و کابین را بالا و پایین می‌برد.

2. پاور یونیت (Power Unit): شامل موتور الکتریکی، پمپ، شیرها و مخزن روغن. وظیفه تولید فشار روغن را دارد.

3. کابین آسانسور: بخشی که مسافر یا بار در آن قرار می‌گیرد.

4. تابلو فرمان: کنترل عملکرد آسانسور.

5. ریل‌ها و قاب نگهدارنده: برای هدایت و ایمنی حرکت عمودی.

✅ نحوه کار آسانسور هیدرولیک:

هنگام بالا رفتن، پمپ، روغن را با فشار وارد سیلندر می‌کند → پیستون بالا می‌رود → کابین بالا می‌آید.

هنگام پایین آمدن، یک شیر برقی باز می‌شود و اجازه می‌دهد روغن با کنترل به مخزن بازگردد → پیستون پایین می‌آید → کابین پایین می‌آید.

> این فرآیند نسبتاً ساده، نرم و بدون لرزش است.

✅ مزایای آسانسور هیدرولیک:

مناسب برای ساختمان‌های 2 تا 5 طبقه

نیاز نداشتن به موتورخانه در بالای چاه (موتور در پایین نصب می‌شود)

حرکت نرم و بدون صدا

قابلیت نصب در فضاهای محدود

❌ معایب آسانسور هیدرولیک:

سرعت کمتر نسبت به آسانسورهای کششی

مصرف برق بیشتر در حرکت به بالا

احتمال نشت روغن در سیستم‌های قدیمی یا نامناسب

مناسب نیست برای ساختمان‌های خیلی بلند

انواع آسانسور را می‌توان بر اساس کاربرد، نوع محرک (موتور)، و طراحی سازه‌ای تقسیم‌بندی کرد. در ادامه دسته‌بندی کامل‌تری از انواع آسانسور ارائه می‌دهم:

---

✅ بر اساس کاربرد:

1. آسانسور مسافربر

مخصوص حمل افراد در ساختمان‌های مسکونی، اداری یا تجاری.

2. آسانسور باری

برای حمل بار در انبارها، کارخانه‌ها یا فروشگاه‌ها. ظرفیت بسیار بالاتری دارند.

3. آسانسور بیمارستانی (برانکاردبر)

مخصوص حمل برانکارد و تجهیزات پزشکی در بیمارستان‌ها.

4. آسانسور خودروبر

برای جابه‌جایی خودرو در پارکینگ‌های طبقاتی یا تعمیرگاه‌ها.

5. آسانسور خدماتی (دملیفت)

آسانسور کوچک برای حمل غذا یا اسناد در رستوران‌ها، هتل‌ها و ادارات.

6. آسانسور پانورامیک (شیشه‌ای)

برای مکان‌های تجاری یا تفریحی، نمای شیشه‌ای دارند و جنبه زیبایی‌شناسی دارند.

---

✅ بر اساس نوع محرک:

1. آسانسور کششی (Traction)

رایج‌ترین نوع در ساختمان‌ها

حرکت با سیم بکسل و وزنه تعادل

نیاز به موتورخانه دارد یا ندارد (Machine Roomless - MRL)

2. آسانسور هیدرولیک

مناسب ساختمان‌های کم‌ارتفاع

با فشار روغن کار می‌کند

نرمی حرکت بالا، ولی سرعت پایین‌تر از کششی

3. آسانسور پنوماتیک (وکیوم)

بدون کابل و وزنه

بر اساس اختلاف فشار هوا

بیشتر در ساختمان‌های خاص یا لوکس

4. آسانسور مغناطیسی (Maglev)

فناوری جدید، بدون تماس فیزیکی

فوق‌العاده سریع و بی‌صدا

هزینه بسیار بالا، بیشتر در پروژه‌های خاص

---

✅ بر اساس محل نصب:

1. آسانسور با چاهک (چاه آسانسور سنتی)

نیاز به فضای تعبیه‌شده از ابتدا در ساختمان دارد

2. آسانسور بدون چاهک (Home Lift یا آسانسور خانگی)

برای نصب در ساختمان‌های فاقد چاه آسانسور

گزینه‌ای مناسب برای خانه‌های دوبلکس یا قدیمی